Een inclusievere arbeidsmarkt door samenwerking

Uit het onderzoek van de Hogeschool Utrecht en Hogeschool Windesheim kwam het samenwerkingsmodel ‘Meer Impact door Samenwerking’ dat regulier en sociaal ondernemers de weg wijst naar een sterke samenwerking rondom arbeidsparticipatie (Bell, et al., 2023). Met een groeiend aantal mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt is het creëren van samenwerkingen ter bevordering van een inclusievere arbeidsmarkt enorm waardevol. Reguliere ondernemingen slagen er in de praktijk onvoldoende in om deze kwetsbare doelgroep een passende en duurzame arbeidsplaats te bieden (Bakker, 2022). 

Maar hoe zet je als onderneming zo’n samenwerking op? En hoe draagt die samenwerking bij aan een duurzame en waardevolle werkplek voor een OPwerker (een werkzoekende met Onbenut Potentieel)? Hogeschool Utrecht en Hogeschool Windesheim sloegen de handen ineen en werkten twee jaar aan een onderzoek om de reguliere en sociale ondernemingen te kunnen helpen om samenwerkingen op te zetten. 

Volgens het CBS (2023) gaat het in Nederland naar schatting om 1,2 miljoen mensen die om verschillende redenen langdurig niet mee kunnen draaien op de huidige arbeidsmarkt. En dat terwijl er vanuit verschillende instanties in de regio hard aan wordt gewerkt om voor deze mensen een fijne plek te vinden. De hoofdvraag in het onderzoek van Hogeschool Utrecht en Hogeschool Windesheim was dan ook ‘Op welke manieren kunnen sociale ondernemingen en reguliere ondernemingen meer en beter samenwerken om gezamenlijk meer maatschappelijke impact te kunnen realiseren op het gebied van arbeidsparticipatie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt?’. Onderzoekers Bell, et al. (2023) ondervonden in de eerste fase van het onderzoek dat reguliere ondernemers handvatten en kennis missen om te investeren in strategische samenwerkingen met impactondernemingen die actief zijn op het gebied van arbeidsparticipatie. Door in totaal 18 MKB-ondernemingen (9 sociale ondernemingen, 9 reguliere ondernemingen) in verschillende bijeenkomsten en over twee jaar tijd te laten deelnemen aan het onderzoek, vonden de onderzoekers verschillende raakvlakken. Daaruit kwam een theorie en uiteindelijk model dat wees naar de impact van samenwerking. In deze sectoroverschrijdende theorie over samenwerking ligt de focus op de gezamenlijke behoefte aan waardecreatie en arbeidsparticipatie. 

De uiteindelijke uitkomsten van het onderzoek (Bell, et al., 2023) hebben geleid tot het ontwerp van het canvas ‘Meer Impact door Samenwerking’. Door middel van het canvas kunnen de reguliere en sociale ondernemingen met elkaar in gesprek om de strategische samenwerking vorm te geven. In drie fases worden drie thema’s besproken. Binnen deze thema’s (‘waardecreatie’, ‘middelen’ en ‘partnerschap’) vindt de canvas-gebruiker onderwerpen en vragen passend bij de fase waarin men zich bevindt. Op deze wijze blijft geen enkel belangrijk onderdeel van het vormen van strategische samenwerking onbesproken. De fases waarin dit gebeurt zijn:

1. oriëntatiefase: partners met dezelfde motieven vinden elkaar
2. integratiefase: strategische samenwerking wordt ontworpen en georganiseerd. Creativiteit, flexibiliteit, geduld en vertrouwen zijn nodig van beide partners. 
3. transformatiefase: de partners willen de samenwerking op lange termijn borgen en de maatschappelijke meerwaarde voortzetten. 

Het canvas ‘Meer Impact door Samenwerking’ is niet alleen vormgegeven om in de kennismaking of oriëntatiefase toe te passen, het is uitermate geschikt om ook bij evaluaties in te zetten. Zo kan er bijvoorbeeld met een neutrale facilitator van het gesprek en de samenwerkende partijen door middel van het canvas gekeken worden naar belangrijke elementen of gemiste kansen in de samenwerking. Het biedt zo niet alleen perspectief op wat er goed gaat, maar er wordt ook open gesproken over waar meningen en/of ervaringen nog in verschillen. 

Bij Voor Goed zien wij sociaal ondernemerschap als de toekomst. Dit betekent dat je als reguliere onderneming ook stappen moet zetten naar een inclusievere arbeidsmarkt! Hiervoor is bij ons het platform Goed Aannemen 010 eind 2023 gelanceerd en zien wij de uitkomsten van het onderzoek en het canvas ‘Meer Impact door Samenwerking’ als een prachtige toevoeging voor toekomstige waardecreatie in de regio Rijnmond. 

Wil jij meer weten over het werken met OPwerkers in Rotterdam? Kijk dan op www.goedaannemen010.nl of neem contact met ons op via info@voorgoedagency.nl. 

Geschreven door Bram Arends op 4 maart 2023. 

Bakker, L. (2022, 7 juli). Niet de mensen, maar de arbeidsmarkt moet zich aanpassen. Sociale Vraagstukken. Online, beschikbaar via: https://www.socialevraagstukken.nl/niet-de-mensen-maar-de-arbeidsmarkt-moet-zich-aanpassen/

CBS. (2023, 16 mei). Krapte op de arbeidsmarkt blijft op zelfde niveau in eerste kwartaal. CBS. Online, beschikbaar via: https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2023/20/krapte-op-de-arbeidsmarkt-blijft-op-zelfde-niveau-in-eerste-kwartaal 

Bell, L. de, Bakker, L.  & Orden, C. van. (2023, oktober). Meer Impact door Samenwerking. Hogeschool Utrecht & Hogeschool Windesheim.